Eyüp Sultan Türbesi kısmen açılacak

Hz. Muhammed'in ordusunda sancaktar olan, İstanbul'un kuşatması sırasında şehit düşen Hazreti Halid Ebu Eyyüb El-Ensari'nin türbesi, Fatih Sultan Mehmed döneminde yanındaki Eyüp Sultan Camisi ile 1459'da inşa edildi.
 

İstanbul'da ramazan ayında vatandaşların en sık ziyaret ettiği, orucunu açtığı mekanların başında gelen Eyüp Sultan'daki türbe, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kurul kararları doğrultusunda yaklaşık 3,5 yıldır kapsamlı bir restorasyon geçiriyor.

Türbe, her yıl ramazanda olduğu gibi bu yıl da vatandaşları mahrum etmemek adına kısmen ziyarete açılacak. Türbe, ramazanın ilk cuması olan yarın ziyaretçileriyle buluşacak. Türbede restorasyon çalışmaları devam ettiği için içeride bekleme yapılamayacak. Ziyaretçiler bir kapıdan girip, dua ederek diğer kapıdan çıkacak.

Eyüp Sultan Türbesi, ramazandan sonra da her cuma günü ziyaret edilebilecek.

Çalışmaların 6 ay içinde sona ermesi hedefleniyor

En son 3. Selim döneminde kapsamlı restorasyon yapılan Eyüp Sultan Türbesi, 250 yıl sonra ilk kez her bir noktası nakış işlercesine yeniden özenle elden geçiriliyor.

Eyüp Sultan Türbesi'nin restorasyonu olarak başlayan çalışmalar kapsamına, tarihi süreç boyunca türbeve külliye ile ayrılmaz bir bütünlük arz eden ve Osmanlı padişahlarının kılıç kuşanma merasimlerinin gerçekleştiği Cülüs Yolu, Cüzhan Odası, Beşir Ağa Türbesi, hazire ve sebil de eklendi.

Türbedeki restorasyon büyük ölçüde tamamlanırken, tüm çalışmaların 6 ay içinde sona ermesi hedefleniyor.

7 bin 678 çini elden geçirildi

"İstanbul'un manevi mimarı"nın türbesinin duvarlarını kaplayan çinilerin mevcut durumları perküsyon testi ve tuz ölçümü yöntemiyle tespit edildi. Tek tek tüm çiniler numaralandırılarak kayıt altına alındı.

Bununla birlikte tüm duvarların mevcut çini durumları projelendirildi. Bu çalışma sonucunda türbede toplam 7 bin 678 çini olduğu ve bu çinilerin yaklaşık yüzde 84'ünün arkasında sıva boşluğu olduğu tespit edildi. Mevcut durum, Anıtlar Kurulu'na bildirildi ve çalışmalar için izin istendi.

Anıtlar Kurulu'nun kararı doğrultusunda çinilere yüzeysel müdahale yapılamayacağı ortaya çıktı, çinilerin tek tek sökülmesine başlandı. Çinilerin söküldüğü bölümlerde itinalı şekilde sıva raspası yapıldı. Sökülen çinilerin arkasında geçmiş dönemlerdeki yanlış müdahaleler sonucunda uygulanan çimento ve kireç harçları çinilere zarar vermeksizin alındı. Mekanik temizlikleri yapılan çiniler, 3 aşama suda bekletme yöntemiyle tuzdan arındırıldı.

Çinilerin söküm aşamasında önceden kırık olan ya da çini karolarına monte edilen askılık, çivi gibi malzemelerin oluşturduğu kırıklar, geri dönüştürülebilir yapıştırıcı ile tümlendi.

Eyüp Sultan Türbesi restorasyonu kapsamında, Bilim Kurulu'nun kararı doğrultusunda türbe içerisindeki tüm çimento harçları alındı. Bu bölgelerden biri olan ziyaret holünün tavanındaki harç da yekpare olarak söküldü.

Türbe dış cephesindeki taşlar yenilendi, 3'er kat uygulanmak kaydıyla yüzey koruyucu sürüldü.

Çinileri sökülen duvarlarda derz açma işlemi yapıldı, buradan alınan harç analiz ettirilerek, orijinal karışımın uygulanması suretiyle açılan derzler dolduruldu.

Çiniler sökülürken ve söküldükten sonra türbede geçmişte yapılan yanlış müdahalelerin (çiniler monte edilirken neredeyse tamamının arkasına enjekte edilen çimento esaslı harçlar) türbenin orijinal karkas sisteminde büyük hasarlara ve ciddi deformasyona sebep olduğu tespit edildi.

Buna istinaden Anıtlar Kurulu'na mevcut durum ve öneriler sunuldu, gerekli izinler alındıktan sonra çatı askıya alınmak suretiyle duvarlar yeniden ele alındı. Karkas sistem yenilendi. Tüm yenilenen ahşaplar, özel olarak ilaçlatıldı ve statik hesapları yapılarak kullanıldı.

Yenilenen ahşap karkas sistemin aralarına da özel üretim, el yapımı tuğla örüldü. Drenaj kazısı, demir parmaklıklara, tavana ve saçaklara raspa yapıldı, muhdes döşemeler kaldırıldı. Kubbeye çamur ve kireçten sıva ile kurşun kaplama, dış cepheye kumlama gerçekleştirildi.

Kurul kararının ardından yaklaşık bir ay önce türbe için çini montajına başlandı. Ziyaretçi holü duvarları ile dış cephede eksik yerlere yeni üretim çini montajı yapılacak.

Restorasyon çalışmaları kapsamında Eyüp Sultan Türbesi, depreme karşı da güçlendirilmiş oldu.