Ramazanın en güzel geleneği mukabele

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Ana Bilim Dalı Öğretim Görevlisi Dr. Halide Aslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mukabelenin, ''karşılama, iki şeyi birbiriyle karşılaştırma'' anlamına geldiğini söyledi.

Mukabelenin, Hz. Muhammed ile Cebrail'in ramazanın her gecesi, o ana kadar nazil olan ayet ve sureleri karşılıklı okuyup kontrol etmelerine dayandığını anlatan Aslan, ''Hadis-i şeriflerden anlaşıldığına göre, Resul-i Ekrem'in vefatından önceki son ramazan ayında mukabele iki defa gerçekleşmiş'' diye konuştu.

Bazı sahabelerin de ramazanda aile fertlerine mukabele okuduğunu belirten Aslan, ramazanda cami, mescit ve evlerde hafızlarca okunan Kur'an-ı Kerim-i takip etmek suretiyle hatim indirme geleneğine mukabele dendiğini kaydetti.

İslam coğrafyasında ayrıcalıklı ve önemli bir yeri olan mukabelenin, uygulamada değişiklikler gösterebildiğine işaret eden Aslan, şöyle konuştu:

''Balkan ülkelerinde mukabeleye üç aylar girince başlanır, recep, şaban ve ramazan aylarında hatim indirilir. Eski İstanbul ramazanlarında camilerde mukabele okumaya ramazandan on beş gün önce başlanır, hatim duası Kadir Gecesi öncesi ikindi namazında yapılırdı. Osmanlılar döneminde namazlardan önce birer cüz mukabele okumakla görevlendirilen ''cüzhan'' adlı cami görevlileri de vardı.''

Türkiye'de mukabelelerin genellikle ramazanın ilk günü başlayıp ve arefe günü tamamlandığını ve duasının yapıldığını ifade eden Aslan, bazı günler yarım cüz fazla okunarak, hatim duasının Kadir Gecesi'nde de yapılabildiğini kaydetti.

Hanımların evlerde bir araya gelip, mukabele dinleme geleneğinin de oldukça yaygın olduğunu belirten Aslan, ''Bu meclislerde bir hafızın okuduğu mukabele takip edildiği gibi bir hafızın kayda alınmış okuyuşunu dinleme de giderek yaygınlık kazanıyor'' dedi.

-''Mukabelede metin kıraatinin yanı sıra meal de okunmalı''-

Aslan, Kur'an-ı Kerim'in ramazan ayında indirilmeye başlanmasının ve bu ayda yapılan amellerin daha faziletli kabul edilmesinin, mukabele geleneğinin yaygınlaşmasında etkili olduğunu söyledi.

Mukabele geleneğinin daha da güzelleştirilerek sürdürülmesinin önemine işaret eden Aslan, ''Kur'an-ı Kerim'in metin kıraatinin yanı sıra meal de okursak, bu kutsal kitabın indiriliş amacını da karşılamış oluruz'' dedi.

-Hırka-ı Saadet Dairesi'nde her saat mukabele okunuyor-

Türklerin Kur'an-ı Kerim ve Hz. Muhammed'e duyduğu hürmete dikkati çeken Aslan, bu nedenle Topkapı Sarayı Müzesi Hırka-i Saadet Dairesi'nde yıl boyunca günün her saati mukabele okuma geleneğinin sürdürüldüğünü kaydetti.